Na czym polegają testy użyteczności?
Testowanie użyteczności to ważny proces, który pozwala sprawdzić wiele kwestii związanych z jakością strony, mających wpływ także na pozycjonowanie. Dlaczego niektórzy użytkownicy porzucają stronę po wizycie? Co sprawia, że współczynnik konwersji jest za niski? Odpowiedź na te i wiele innych pytań można znaleźć właśnie przez testy użyteczności.
Czym są testy użyteczności?
Stała weryfikacja wyników oraz jakości strony to bez wątpienia jedna z najważniejszych kwestii podczas tworzenia i optymalizowania witryn. Czym tak właściwie jest test użyteczności? Termin ten określa wszystkie metody testowania projektu na przyszłych użytkownikach, aby zapewnić lepsze dostosowanie się do ich potrzeb. Są to zatem wszelkie działania, które mają na celu weryfikację elementów strony internetowej pod kątem responsywności, funkcjonalności, a nawet wyglądu. W ramach testów użyteczności sprawdza się między innymi łatwość korzystania z możliwości danego serwisu, a także sprawność poruszania się po witrynie zgodnie z określonym celem.
Takie badania pozwalają dowiedzieć się, w jaki sposób użytkownicy korzystają ze strony, a jednocześnie określić ich odczucia podczas przeglądania witryny. Testy użyteczności stron internetowych pozwalają o wiele skuteczniej zadbać o różne aspekty, które mają wpływ na finalny odbiór serwisu. Dzięki nim będziemy w stanie ocenić m.in. atrakcyjność prezentacji produktów oraz samej witryny, efektywność przekazu, estetyczność, łatwość obsługi i zrozumienia układu strony, przystępność, satysfakcję, a także skuteczność różnych działań.
Testy użyteczności UX – korzyści płynące z takich działań
Istnieje wiele korzyści, na które można liczyć po przeprowadzeniu testów użyteczności – skupimy się głównie na najważniejszych zaletach takiego podejścia. Na początek warto zaznaczyć, że badania takiego rodzaju są dość szybkie do przeprowadzenia. W większości przypadków wystarczy zaledwie kilka dni, by dokładnie sprawdzić kluczowe elementy strony i przygotować obszerny raport. Zazwyczaj jest to również najtańszy element pakietu badań SXO/SEO, gdy zdecydujemy się na przeprowadzenie testów przez agencję. Problemy, które prowadzą do wydłużenia czasu sprawdzania strony, są dość rzadkie – możemy zatem z dość dużą pewnością liczyć na otrzymanie informacji zwrotnej, która pozwoli przystąpić do usprawniania strony.
Jedną z najważniejszych korzyści z testów użyteczności jest możliwość szybkiego zdiagnozowania konkretnych problemów sprzedażowych i wizerunkowych. To szczególnie ważne dla właścicieli sklepów internetowych – w przypadku tego typu firm doświadczenia użytkowników mają kluczowe znaczenie dla sukcesu biznesu. Co ważne, takie testy (wraz ze wdrożonymi na ich podstawie zmianami) potrafią skutecznie zwiększyć lojalność klientów, a także doprowadzić do zmniejszenia kosztów prowadzenia sklepu przez wyeliminowanie nieefektywnych procesów.
Testy użyteczności – przykłady
Istnieje wiele różnych metod przeprowadzenia testów użyteczności. Stale pojawiają się także nowe narzędzia i techniki, które pozwalają na wyciągnięcie bardziej precyzyjnych wniosków. Ogólny podział testów użyteczności wygląda następująco:
- testy stacjonarne moderowane, które są przeprowadzane na żywo – moderator i uczestnicy znajdują się w tym samym pomieszczeniu;
- zdalne testy, moderowane lub niemoderowane – mogą być prowadzone bez bezpośredniego kontaktu, z użyciem własnych sprzętów użytkowników.
Większość testów użyteczności jest wykonywana w formie testów zadaniowych. Oznacza to, że użytkownik ma do wykonywania szereg określonych czynności – następnie oceniana jest przejrzystość i intuicyjność konkretnych procesów na stronie.
Jak przebiega test użyteczności?
Każdy test użyteczności powinien zostać przeprowadzony według wcześniej przygotowanego scenariusza, który opisuje wszystkie istotne kwestie. Musi on być stworzony według ściśle określonych reguł, które mówią o zakresie badań (tj. zawierać informacje o tym, czego chcemy się dowiedzieć), jak również sposobie ich przeprowadzenia. Większość testów użyteczności wygląda dość podobnie bez względu na dokładną metodę, technikę lub narzędzia – uczestnicy przeważnie na bieżąco komentują swoje wrażenia i dzielą się uwagami na temat przejrzystości danego procesu. Rzetelność finalnych wyników jest w dużej mierze zależna od scenariusza; warto przy tym pamiętać, że pominięcie jakiegokolwiek etapu może doprowadzić do błędnych wniosków.
Etapy testu użyteczności
Każdy test użyteczności powinien zawierać przynajmniej kilka podstawowych etapów, które pozwolą zebrać odpowiednie dane i przygotować raport z wnioskami. Oto typowy wygląd takiego badania:
- Faza przygotowawcza – zaplanowanie celów badania, wybór metody i narzędzi badawczych, określenie grupy docelowej i opracowanie zadań do wykonania przez respondentów.
- Faza rekrutacji badanych – kontakt z respondentami, którzy będą uczestniczyć w teście.
- Faza badania – główny etap całego procesu: respondenci wykonują zadania określone w pierwszej fazie, dzieląc się na bieżąco swoim feedbackiem na temat witryny. Zwykle każdy użytkownik korzysta ze strony przez około 60 minut.
- Faza analizy i syntezy – wszystkie zebrane dane zostają poddane dogłębnej analizie i obserwacji, po czym zostają wyciągnięte z nich wnioski.
- Faza raportowania – przedstawienie wszystkich wyników badania osobom zainteresowanym, takim jak właściciel strony internetowej.
Najczęstsze sposoby przeprowadzania testów użyteczności
Pierwszą metodą są tzw. partyzanckie testy użyteczności, które polegają na „złapaniu” pierwszej napotkanej osoby, która zgodzi się na pełnienie funkcji respondenta. W ten sposób możemy liczyć na informację zwrotną od kogoś, kto będzie w stanie neutralnie spojrzeć na witrynę i jej funkcjonowanie. Audyt UX pomoże zidentyfikować problemy z użytecznością witryny w bardziej systematyczny sposób. Przy zdalnych testach użyteczności wykorzystuje się z kolei różnego rodzaju komunikatory – musimy przy tym zadbać, by badana osoba udostępniała ekran swojego komputera lub laptopa. Ostatnią opcją jest zlecenie testów użyteczności platformie lub serwisowi przygotowanemu właśnie w tym celu.
Artykuł powstał we współpracy ze stronami: madamelie.com, makeupik.com
