Co to jest adres IP?

Termin ten to skrót od angielskiego wyrażenia Internet Protocol Address. Oznacza unikatowy numer identyfikacyjny, jaki jest przyznawany urządzeniom łączącym się z Internetem. Dzięki adresowi zapewniona jest prawidłowa komunikacja między nimi, a siecią. Wbrew powszechnej opinii numer ten nie służy do identyfikacji urządzeń, a kilka komputerów może mieć ten sam adres IP.

Internet Protocol Address pozwala na rozpoznanie systemu, który chce połączyć się z siecią. Wśród wielu miliardów innych systemów i urządzeń. Jest on odpowiednikiem ulicy, numeru domu i kodu pocztowego. Jego początki sięgają lat siedemdziesiątych XX w., gdy w Stanach Zjednoczonych model protokołu komunikacyjnego TCP/IP został opracowany przez DARPA, czyli Agencję Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności.

IP dotyczy również sieci lokalnej, czyli LAN. Obejmuje ona określony obszar i dotyczy np. zakładu pracy. LAN jest wykorzystywana również przez urządzenia peryferyjne typu drukarki czy laptopy, które są użytkowane w jednym mieszkaniu.

Każde państwo ma wyznaczoną ściśle określoną pulę IP. Numery są rozdzielane pomiędzy dostawców Internetu, a ci przekazują je użytkownikom. Na terenie Europy przydziałem numerów identyfikacyjnych zajmuje się organizacja RIPE Network Coordination Centre. W Polsce zadania z tego zakresu są wykonywane przez NASK, czyli Naukową i Akademicką Sieć Komputerową.

Rodzaje numerów identyfikacyjnych

Przeciętni użytkownicy korzystają z publicznych, dynamicznych adresów IP. Warto wiedzieć, czym się one charakteryzują, a także jakie inne typy numerów identyfikacyjnych można wyodrębnić.

Stałe IP

Statyczne IP jest przypisane do urządzenia i zarezerwowane dla konkretnego użytkownika. Nie podlega ono zmianom nawet wówczas, gdy dojdzie do resetu ustawień routera. Taki numer jest przeznaczony głównie dla zaawansowanych użytkowników. Ponadto jest użytkowany w przedsiębiorstwach.

Jest on przydatny szczególnie wówczas, gdy:

• hostuje się własny serwer – dzięki temu klienci łączący się z serwerem nie muszą każdorazowo wpisywać nowego adresu, ale cały czas korzystają z jednego numeru,
• istnieje konieczność połączenia sieci dwóch niezależnych przedsiębiorstw,
• niezbędne jest udzielenie dostępu do Internetu tym pracownikom, którzy znajdują się poza siedzibą firmy.

Stałe IP jest dodatkowo płatne (kilka – kilkanaście złotych miesięcznie). W zamian oferuje szybsze pobieranie i wysyłanie danych oraz większą stabilność łącza. Wśród prywatnych użytkowników jego stosowanie jest marginalne.

Dynamiczne IP

IP zmienia się podczas każdorazowego łączenia z siecią, rzadziej w określonym odstępie czasu (np. co 24 godziny). Wówczas przydzielany jest numer, który aktualnie jest dostępny. Po zakończeniu połączenia numer ten wraca do puli wolnych adresów IP i może być wykorzystany przez innego użytkownika. Stosowanie zmiennego IP jest warunkowane ograniczonymi zasobami numerów.

Publiczne IP

Za jego pomocą można łączyć się z każdą dostępną siecią dwukierunkowo i w sposób bezpośredni. Publiczne IP otrzymujemy od dostawców Internetu. Z uwagi na liczne zagrożenia dotyczące bezpieczeństwa, posługując się takim adresem warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenia, w tym instalację programu antywirusowego oraz korzystanie z zapory ogniowej i stałe aktualizowanie systemu operacyjnego.

Prywatne IP

Numery te są częściami podsieci (sieci lokalnych). W ramach jednej sieci wszystkie numery są identyfikowane jako ten sam publiczny adres. Może z niego korzystać nawet kilkaset urządzeń. Prywatny numer identyfikacyjny jest wymagany tylko w niektórych przypadkach, w tym podczas używania zdalnego pulpitu czy inteligentnych systemów służących do sterowania domem. Rozwiązanie to, w porównaniu do publicznego IP, zapewnia większy poziom bezpieczeństwa, a także anonimowość. Minusem jest brak dostępu do tych serwisów internetowych, które wymagają połączenia bezpośredniego.

Budowa Internet Protocol Address

Każdemu z nas może wydawać się, że wie, jak wygląda adres IP. Niewątpliwie tak jest, ale tylko pozornie. Zdajemy sobie bowiem sprawę z tego, że numer identyfikacyjny składa się z szeregu liczb. Ile jednak jest takich liczb? Co one wyrażają? Przeciętny użytkownik Internetu nie będzie w stanie odpowiedzieć na takie pytania.

Standard IPv4

Zacznijmy od tego, z ilu liczb składa się numer identyfikacyjny. W standardzie IPv4 są to cztery liczby i w każdym przypadku przyjmują one wartość od 0 do 255. Są one oddzielone od siebie kropkami.

W ramach tego standardu numer identyfikacyjny może składać się minimalnie z czterech, a maksymalnie z dwunastu cyfr. Zapis może mieć charakter kropkowo-dziesiętny (np. 88.23.132.22), rzadziej szesnastkowy (Ovedfg3045) lub dwójkowy, czyli binarny (stosowane są wyłącznie cyfry 0 oraz 1).

Zapis kropkowo-dziesiętny jest liczbą 32-bitową. Najważniejszy bajt jest umieszczany jako pierwszy. Każdy z bajtów określa się jako oktet, gdyż w postaci binarnej zawiera osiem bitów. Bity dają 256 różnych możliwości kombinacji, dlatego poszczególne bajty zawierają się w przedziale 0-255.

Standard IPv6

Ze względu na ograniczoną liczbę adresów w ramach IPv4 (około cztery miliardy), konieczne stało się wdrożenie nowego standardu. Chodzi o IPv6, którego pierwsze testy odbyły się w 2011 r. W jego ramach adres jest liczbą 128-bitową, jednak nie w kodzie dziesiętnym, a szesnastkowym.

Zawiera on osiem grup cyfr, z których każda ma po cztery znaki. Są one tworzone zarówno przez cyfry, jak i litery od A do F. Dzięki temu adres IP jest dłuższy, co daje niemal nieograniczoną liczbę kombinacji (340 undecylionów numerów – każdy undecylion to jedynka i 66 zer). Możliwe jest pomijanie początkowych zer w grupie, a także jednego bloku składającego się tylko z zer. Przykładowy zapis wygląda tak: 2003:0DB5:4:0:0:3425:65AD.

Co oznaczają cyfry w adresie IP?

Każdy numer składa się z dwóch części – sieciowej oraz hosta. Ta pierwsza identyfikuje konkretną sieć, w jakiej funkcjonuje dane urządzenie. Host dotyczy komputera znajdującego się wewnątrz sieci.

Część sieciowa zawsze występuje na początku IP, natomiast adres hosta na jego końcu. W zależności od klasy numeru identyfikacyjnego, obie części mogą obejmować od jednego do trzech oktetów.

W przypadku standardu IPv4 podział klas przedstawia się następująco:

• klasa A (od 0.0.0.0 do 127.255.255.255) – część sieciowa to pierwszy oktet, a pozostałe trzy to adres hosta,
• klasa B (od 128.0.0.0 do 191.255.255.255) – dwa pierwsze oktety to część sieciowa, a dwa kolejne są adresem hosta,
• klasa C (od 192.0.0.0 do 223.255.255.255) – pierwsze trzy oktety to adres sieciowy, a ostatni jest adresem hosta,
• klasa D (od 224.0.0.0 do 239.255.255.255) i E (od 240.0.0.0 do 255.255.255.255) – nie mają podziału na część sieciową i hosta, gdyż klasa D obejmuje adresy przeznaczone do specjalnego użytku, tzw. grupowe (multicast), natomiast klasa E jest zakresem przeznaczonym dla organizacji odpowiedzialnej za standard IPv4, czyli IANA (Internet Assigned Numbers Authority).

Obie części adresu są rozróżniane dzięki masce podsieci. Służy ona do wskazania, gdzie znajduje się miejsce podziału między adresem sieci i hosta.

Weryfikowanie numeru identyfikacyjnego

W trakcie korzystania z Internetu może pojawić się problem dotyczący tego, jak sprawdzić IP. Może być to wymagane np. wówczas, gdy konieczna jest konfiguracja routera lub występują powtarzające się problemy z łączem. W takich sytuacjach niezbędna jest znajomość adresu IP routera.

Weryfikowanie numeru identyfikacyjnego jest stosunkowo proste. Można to uczynić za pomocą jednego z serwisów internetowych (np. htwww.adres-ip.pl/), a także w ustawieniach routera. Inne sposoby, w zależności od typu urządzenia i systemu, opisano poniżej.

Komputer lub laptop z systemem Windows 10

W celu sprawdzenia numeru identyfikacyjnego należy wykonać następujące kroki:

• wejść w „Panel Sterowania”, a następnie w menu „Sieć i Internet” i dalej w „Centrum sieci i udostępniania”,
• kliknąć opcję „Połączenia”, a następnie „Szczegóły”,
• w otwartym oknie dialogowym można sprawdzić zarówno IP, jak i maskę podsieci.

Urządzenia z systemem MacOS

Weryfikacja IP odbywa się poprzez:

• kliknięcie w logo Apple w lewym górnym rogu ekranu oraz wybranie opcji „Preferencje systemowe” i dalej „Sieć”,
• wejście w pole „Zaawansowane”, które znajduje się po prawej stronie ekranu, na dole, a następnie zaznaczenie zakładki „TCP/IP”,
• zapoznanie się z informacjami, które znajdują się na prawo od opcji „Router”.

System Linux

W urządzeniach pracujących w oparciu o ten system weryfikacja IP jest możliwa po kliknięciu w opcję „Informacje o połączeniu”, która jest dostępna po zaznaczeniu ikonki połączenia sieciowego (np. WI-FI).

Urządzenia mobilne

Na smartfonach czy tabletach, które są podłączone do sieci domowej (lokalnej), adres IP można sprawdzić w ustawieniach WI-FI. Wystarczy wybrać nazwę sieci i wyświetlony zostanie numer identyfikacyjny.

Jak zmienić IP?

Zmiana adresu nie jest łatwa. Nierzadko wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu informatyki. Dokonanie takiej zmiany jest możliwe poprzez protokół internetowy TCP/IP – niektórzy dostawcy Internetu pobierają za to opłaty.

Inne rozwiązania to:

• wyłączanie i włączanie routera (w przypadku dynamicznego IP), co jest jednak czasochłonne i niewygodne,
• korzystanie z sieci VPN (Virtual Private Network) – jest to najprostszy i najbezpieczniejszy sposób, który pozwala na nadanie dowolnego IP, w tym zagranicznego, oraz na szyfrowany przesył danych; rozwiązanie to jest płatne, choć można spotkać darmowe VPNy, które jednak posiadają liczne ograniczenia i charakteryzują się wolnym działaniem,
• użycie przeglądarki bazującej na TOR (The Orion Router), czyli sieci cebulowej, w której IP jest cały czas zmieniane – przeglądarka taka funkcjonuje jednak stosunkowo wolno.

Nierzadko, zamiast zmieniania IP, zasadne jest ukrycie adresu. Możemy to uczynić za pośrednictwem proxy. Jest to rodzaj pośrednika, który umożliwia komunikację między urządzeniem a serwerami. Podczas korzystania z Internetu wyświetla własne IP, a nie adres użytkownika.

Wiele osób zastanawia się nad tym, po co w ogóle zmieniać adres IP? Najważniejsze czynniki dotyczą:

• większego poziomu anonimowości w sieci,
• wzrostu bezpieczeństwa w wyniku ukrycia numeru identyfikacyjnego,
• ominięcia ograniczeń geograficznych, jakie są nakładane przez szereg serwisów internetowych – niesie to wiele korzyści, w tym możliwość korzystania z zagranicznych portali streamingowych czy porównywania cen określonych produktów i usług, np. biletów lotniczych (nierzadko są one tańsze, jeśli nabywa się je w innym kraju),
• korzystania z Internetu nawet wówczas, gdy dostawca Internetu nałożył na konkretne IP blokadę (bana).

Adres IP towarzyszy wszystkim użytkownikom Internetu. Jest on niezbędny do tego, by korzystać z możliwości, jakie daje sieć. Istnieją różne rodzaje numerów identyfikacyjnych i każdy może dopasować dostępne rozwiązania do własnych potrzeb. Większość użytkowników korzysta z publicznych i dynamicznych adresów. Możliwa jest zmiana IP, jednak wymaga ona posiadania choć minimum wiedzy informatycznej.

Potrzebujesz pomocy? Napisz do naszej agencji SEO z Poznania!